BULUT BİLİŞİMİN TİCARİLEŞMESİ 

Bulut bilişim teknolojilerinin şirketler tarafından benimsenebilmesi için kullanılabilir ve kolay erişilebilir olması gerekmektedir. Şirketlerin bulut teknolojilerini kullanma kararını verebilmesi için bu servislerin kimler tarafından ne seviyede sunulduğunu bilebilmesi, bu servislerin sahip olma maliyetlerini kendi varolan hizmetlerinin maliyeti ile kolayca kıyaslayabilmesi gerekmektedir. Örneğin 50 çalışanı bulunan bir şirketin kullanıcılarına sunacağı hizmetler için oluşturacağı bir veri merkezinin toplam satın alma maliyetinin hesaplanması gerekir. Eğer bulut teknolojilerinin kullanılması amaçlanıyorsa bu teknolojilerin şirket yapısına uygun olması ve ihtiyaçları tam olarak karşılaması beklenmektedir. Çeşitli hizmet sağlayıcıların sunduğu paketlerden en uygun olanı ile gerekli kıyaslama yapılmalıdır. Geleneksel BT altyapısının kurulması için gerekli enerji, donanım, yazılım, lisans ve personel maliyetleri öncelikle hesaplanmalıdır. Ortaya çıkan toplam sahip olma maliyeti ile hizmet sağlayıcıların sunduğu paketlerin maliyetleri kıyaslanarak en uygun seçim yapılabilmektedir. Bulut teknolojileri hizmet sağlayıcılarının neredeyse tamamı şirketleri için kıyaslama hesap tabloları oluşturmuşlardır. Bu dinamik hesap tabloları ile varolan şirket yapısına ilişkin veriler girilerek gelecek 5 yıl içerisindeki toplam sahip olma maliyetleri kıyaslanabilmektedir. Bu sayede şirketler geleneksel BT altyapı çözümleri ile bulut teknoloji çözümlerini kıyaslayabilmekte ve kendileriiçin en uygun kararı verebilmektedir.


Örnek Bir Şirket Senaryosu 

Aşağıda, geleneksel BT çözümleri ile bulut teknolojileri arasında seçim yapmak isteyen bir şirketin senaryosu ele alınmıştır. Bu çalışmada, toplanan veriler ve yapılan kıyaslamalar ile şirketin hangi kararı vermesi gerektiğine ilişkin değerlendirmeler yapılmıştır. Örneğin; 50 çalışanı bulunan bir satış ve pazarlama şirketinin, kullanıcılarına e-posta, dosya paylaşımı, anlık kurumsal mesajlaşma, çevirimiçi konferans ve ofis uygulamaları sunduğu bir senaryo düşünüldüğünde bu hizmetlerin toplam sahip olma maliyeti şu şekilde hesaplanmaktadır. 

•  Veri merkezi kurulum maliyeti 
•  Enerji maliyeti 
•  Sunucu maliyeti 
•  Ağ aygıtları maliyeti 
•  İşletim sistemi maliyeti 
•  E-posta hizmeti için gerekli uygulama maliyeti 
•  Dosya ve içerik yönetimi için gerekli uygulama maliyeti  
•  Şirket içi anlık mesajlaşma ve konferans çözüm uygulaması maliyeti 
•  Kurulum ve bakım maliyetleri 
•  Sistem ve altyapı güvenlik maliyetleri 
•  Yüksek erişilebilirlik maliyetleri (hata destekli ikinci veri merkezi maliyeti). 

Yukarıda bahsedilen bu sahip olma maliyetleri ile bir bulut teknolojileri çözüm paketini örnek değerler ile şu şekilde kıyaslayabiliriz:

• Her bir hizmet için fiziksel sunucu donanımı ve ağ aygıtları kullanılacaktır. 
• Mesajlaşma sistemi için Microsoft Exchange Server 2010 çözümü kullanılacaktır. 
• Portal, dosya ve içerik paylaşımı için Microsoft Sharepoint Server 2010 çözümü kullanılacaktır. 
• Anlık mesajlaşma ve konferans için Microsoft Lync Server 2010 hizmeti kullanılacaktır. 
• Kullanıcılar için Office 2010 çözümü kullanılacaktır. 

Şirket ayrıca ihtiyaç duyacağı özel yazılım ve uygulamalar için ayrıca plan yapabilecektir. Yukarıdaki ihtiyaçların Office 365 bulut çözümü ile karşılanması, şirket için diğer uygulamaları kullanabilmesi için bir engel oluşturmamaktadır. Bulut teknolojilerini ve kendi bünyesinde barındıracağı diğer sunucu ve uygulamaları birlikte kullanabilecektir. Şirket ihtiyaçlarının sürekli değişmesi ve özel yazılımların şirket bünyelerinde geliştirilerek kullanılmak istenmesi gibi durumlarda yalnızca genel BT operasyonlarının bulut teknolojilerine aktarılması düşünülmektedir. Böylece yalnızca ihtiyaç duyulan özel hizmetlerin şirket bünyesinde barındırılması ve sunulması uygun olacaktır.

TÜRKİYE’DE BULUT BİLİŞİM

 IDC tarafından Türkiye’de 30 BİT şirketine yapılan anketin analizlerine göre 2011 yılında bulut bilişim hizmetlerinin verilmesine yönelik yapılan toplam pazar harcamalarının 27,78 milyon ABD Dolarına ulaştığı tahmin edilmekle birlikte 2012-2016 döneminde ise yıllık %49,3 artışla 200 milyon ABD dolarını aşması beklenilmektedir. Söz konusu büyüklükte genel bulut pazarının 2016 yılında 150 milyon ABD Dolarının üzerinde olması hedeflenmektedir (IDC, 2013). Türkiye’de bulut bilişim kamusal ve özel sektör alanlarında incelenmiştir. Bu ayrımın yapılmasının nedeni Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu (BTYK)’nun 25. Toplantısında alınan kararla kamusal alandaki çalışmaların kapsamı ve ilgili kurumlar belirlenmiştir. Bu kapsamda, kamusal alanda yapılan çalışmalarla ilgili özet verilmiş olup, özel sektörle ilgili bulut bilişimin farkındalığını artırmak amacıyla yapılan Euro Cloud ödül töreninden bahsedilmiş ve mevcut durum tespiti yapabilmek amacıyla BTK tarafından yetkilendirilmiş işletmecilerle yapılan anket çalışması değerlendirilmiştir. Bununla birlikte BTK’nın bulut bilişimle ilgili yetki sınırlarının görülmesi amacıyla 5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanunun ilgili maddelerine yer verilmiştir.

 Kamuda Bulut Bilişim

Bulut bilişimin Kamusal alandaki gelişmeleri, 4 Ekim 1983 tarih ve 77 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile kurulan Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu (BTYK)’nun 25. Toplantısında alınan kararla ivme kazanmaya başlamıştır. Türkiye Kamu Entegre Veri Merkezinin (TKEVM) kurulmasına ilişkin BTYK tarafından alınan kararın amacı; tüm kamu kurumlarının veri merkezlerinin birleştirilmesi sonucu tek bir veri merkezi kurulmasıdır.

 Bu kapsamda;

• Ülkemizde kurumların e-Devlet hizmetlerini verebilmek için kendi altyapılarını geliştirmekte olması, · Dünyadaki örnekler incelendiğinde veri merkezlerinin birleştirilmesine dair eğilimlerin gözlemlenmesi,
• Güney Kore’nin 48 merkezi kamu idaresinin bilgi sistemleri 2 ayrı şehre konumlandırılacak şekilde tek bir veri merkezinde birleştirilmiştir. Bu sayede 20 yedeklilik, felaket kurtarma merkezi, siber güvenlik, iş sürekliliği, kamu bulutu, etkin işletme maliyeti, kurumlar arası veri paylaşımı gibi hususların tamamına çözüm sağlanması,
• ABD, bulut bilişim ve ortak veri merkezi yaklaşımlarıyla 2015 yılına kadar 800’den fazla veri merkezini kapatmayı planlamaktadır. Bu kapsamda 2015 yılı sonunda 3 Milyar ABD Doları tasarruf edilmesinin öngörülmesi,
• İdari ihtiyaçlar, tasarruf imkânı ve siber güvenlik gereksinimleri doğrultusunda, halen her kurumda müstakil olarak işletilmekte olan veri merkezlerinin tek bir çatı altında birleştirilerek Türkiye Kamu Entegre Veri Merkezi’nin kurulması önem arz etmesi  nedenleriyle BTYK’da “Kamu kurumlarının veri merkezlerinin birleştirilmesine yönelik hukuki, teknik ve idari yapılanma modelinin oluşturulmasına ve Türkiye Kamu Entegre Veri Merkezi’nin kurulması çalışmalarının yapılmasına” karar verilmiştir. Söz konusu kararın uygulanmasında sorumlu kuruluş olarak Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı görevlendirilmiştir. Kararla ilgili kuruluşlar da; Başbakanlık, Kalkınma Bakanlığı, TÜBİTAK ve TÜRKSAT olarak belirlenmiştir. Bu kapsamda, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından yapılan çalışmalar aşağıda özetlenmektedir;
• Veri merkezi kurulmasına ilişkin kararın gerektirdiği çalışmalara başlanabilmesi için Bakanlığın yetkili kılınması gerekmektedir. Buna yönelik olarak Bakanlar Kurulu Karar Taslağı hazırlanmış ve Başbakanlığa gönderilmiştir.
• Bakanlıkça hazırlanan Karar Taslağı Başbakanlık tarafından ilgili kurumlara gönderilmiş ve gelen görüşler Bakanlığa iletilmiştir.
• Bakanlıkça, gelen görüşler doğrultusunda Bakanlar Kurulu Kararı Taslağı yeniden güncellenmiş ve Başbakanlığa gönderilmek üzere hazır hale getirilmiştir.

Özel Sektörde Bulut Bilişim

 Kamusal alanda yaşanan gelişmelerin yanında özel sektörde de bulut bilişimle ilgili yapılan en önemli çalışmalardan biri; bulut bilişim konusunda bilinçlendirme çalışmaları yapan, bulut bilişim endüstrisinde standartlar ve prosedürlerin oluşumu konusunda aktif rol almayı ve bulut bilişim üzerine bir network oluşturmayı hedefleyen, tüm Avrupa ülkelerinin katılımına açık, kar amacı gütmeyen ve hâlihazırda 21 ülkeden üyesi bulunan bağımsız bir kuruluş olan Euro Cloud’un ödül törenidir. Euro Cloud Kongresi ve Ödül Töreni, 15-16 Ekim 2013 tarihinde Lüksemburg’da gerçekleştirilmiştir. Euro Cloud ödülleri için Türkiye’nin de içinde olduğu 12 ülke başvurmuştur. Bu kapsamda, Euro Cloud Türkiye etkinliği yapılarak hem Türkiye bulut bilişim servis sağlayıcılarının ödüllendirmesi hem de ülkemizi Avrupa’da temsil edilecek adayların belirlenmesi amaçlanmıştır. Bulut Ödülleri 2013 etkinliğinde Türkiye’nin bulut çözümü tedarikçilerinin başarıları vitrine çıkarılmıştır. Böylece, Türkiye’de hızla yükselen bulut bilişim alanında yaratılan başarılı örnekler, hem iş dünyasının önde gelen üyelerinin yer aldığı jüri tarafından değerlendirilmiş hem de Avrupa’da Türkiye’yi temsil etme olanağını yakalamıştır.

Ödül Kategorileri ve birinci olan işletmeciler:

• En İyi Bulut Hizmet Ürünü- Netsis Yazılım
• En İyi Teknoloji Şirketi- Cloud Arena
• En İyi Ticari Sektör Örnek Vakası- Koç Sistem
• En İyi Kamu Yönetim Vakası- Sampaş
• Bulut Servis Müşteri Kategorisi- Logo Yazılım

11.10.2013 tarihinde İstanbul’da yapılan ödül töreni ve panele bulut bilişim sektöründe önemli rol oynayanlar katılmışlardır. Yapılan konuşmalar ve düzenlenen panelde öne çıkan hususlar aşağıda özetlenmiştir:

•  Vodafone; araştırmalara göre, dünya genelinde şirketlerin bulut bilişim hizmetlerine 2016’da 207 milyar dolar harcama yapacağını, buna karşın, bu teknolojilerin sağladığı tasarruf avantajıyla 2020 itibarıyla oluşacak gelirlerin 1 trilyon dolar artırılmış olacağını, Avrupa Birliği ülkelerinin de bulut bilişimi kullanarak 2020 yılına doğru GSYİH’de %25’lik büyüme, verimlilikte ise %40’lık artış sağlamasının beklenildiğini belirtmişlerdir.
• TÜBİSAD; bulut bilişim ülkemizde yavaş ilerlemesinin temel sebeplerini güven problemi, standartlaşma ve belgelendirmenin tam olmayışına bağlamıştır. Bu nedenle standartların geliştirilmesi ve bu standartların da akredite laboratuvarlarda onayının sağlanmasının gerektiğini önemle vurgulamışlardır. Bulut bilişim alanında standardizasyon çalışmalarının önemli olduğunu, ellerinde net bir çözüm olmadığını, BTK veya başka bir kurum tarafından bu standartların netleştirilmesi durumunda güven tesisi edilmesi ve bulut bilişimin ülkede önünün açılması konusunda yol alınabileceğine inandığını belirtmişlerdir.
• BTK; Ülkemizin bulut bilişimle ilgili atacağı adımları ve bu adımlardaki öncelik sıralamasını netleştirmesi gerektiğini, bulut bilişim fırsatını iyi değerlendirirsek bilgi ve iletişim sektörüne çok büyük katkılar sağlanabileceğini belirtmiştir.
• EMC Türkiye; Ülkemiz için veri merkezi ve bulut teknoloji üssü olmanın stratejik bir hedef olması gerektiğini ifade ederek veri merkezi maliyetlerinde fiziksel alan giderinin toplam gider kalemleri içerisinde az bir yeri olduğunu, asıl giderin metrekare başına harcanan iklimlendirme gibi enerji giderlerinin olduğunu, bu hususlarda devletin üzerine bazı sorumluluklar düştüğünü belirtmişlerdir.
• İntel Türkiye; gelecekte telekom şirketlerinin ses ve veri gelirlerinin azalacağı ama bulut bilişime dayalı uygulamalar ve vereceği hizmetlerin gelirlerinin artacağını belirtmiştir. Türkiye’de veri merkezlerinin giderinin %40 enerji giderlerinden oluştuğu, ABD gibi yerlerde bu oranın % 5 civarında olduğu, bu sebepten dolayı enerji maliyetleri hususunda devlet desteği gerekmekte olduğu vurgulanmıştır.

DROPBOX

Dosyalarınızı bulut ortamında saklamamıza olanak vererek, zaman ve sabit disk 
kullanımında büyük ölçüde tasarruf etmeniz sağlayacaktır. Online yedekleme işleri için de kullanabileceğiniz gibi, değişik donanımlarda çalışıyorsanız ya da farklı 
donanımlardaki farklı kişilerin erişip kullanabileceği bir alan istenildiği durumda 
kullanılmaktır.

 

                                                                 

                                                                    DROPBOX

Dropbox nedir?

Dropbox, farklı cihazlar üzerine kurabileceğiniz bir uygulamadır. Bu uygulamanın ana işleviyse, işlem yaptığınız cihaz ( tablet, akıllı telefon, masaüstü, laptop) üzerinde oluşturduğunuz dosyaların dropbox klasörüne yüklendiği anda bulut sunucuyla eşlenmesidir yani aynı dosyaların başka bir sunucuya kopyalanmasıdır.

Dropbox ne işe yarar?

İşin güzel tarafı, örneğin iş bilgisayarınızda yaptığınız çalışmanın ev bilgisayarını açtığınızda ev bilgisayarında yer alan dropbox klasörüne eşlenmesidir yani dropbox sunucularında yer alan dosyların sizin bilgisayarınıza inmesidir.

Özellikle birden fazla cihaz üzerinde çalışan profesyoneller için oldukça pratik bir çözüm.  Evde başla işte bitir ya da işte başla evde bitir.

Diğer önemli bir özellikse oluşturduğunuz dosyaları başkalarıyla paylaşabilmeniz. Her ne kadar wetransfer daha rahat bir paylaşma yöntemi gibi görünse de dropbox çok daha işlevsel bir çözüm.

Dropbox nasıl kullanılır?

Dropbox için bir e-mail hesabı oluşturduktan sonra www.dropbox.com/downloading adresinden indirip kuruyoruz.

Dropbox klasörümüzü seçiyoruz ve / veya masaüstünde otomatik olarak oluşan klasörü kullanıyoruz. ( ileri ileri diyerek kurulumu bitirirseniz, hiç bir ayar değişmediğinden default seçenekler uygulanacaktır)

Daha sonra başka bilgisayarda kullanmak istediğimiz dosyaları bu klasörün içine kopyalıyoruz.

Örneğin eve kurdunuz, işe gidip aynı linkten indirdiğiniz dosyayı kurup kullanıcı adı ve şifrenizi girdiğinizde dosyalarınızı artık işte de kullanabilirsiniz.

İhtiyacınıza göre sayıyı arttırabilirsiniz.

Dropbox ücretlimidir?

Ücretsiz üyelik mevcut, 2gb’a kadar bir alana sahip olursunuz. 100 GB alan için ayda 9 dolar gibi bir ücreti varken 200 GB’da bu rakam 19 dolara çıkıyor. İnternet hızlarının hala yeterli seviyeye ulaşmadığı ülkemizde sadace bir kısım görsel ve office dosyalarınızı ( word, excel, pdf, ppt) d’ta bulundurmak hem ekonomik hem de daha mantıklı olacaktır.

BULUT BİLİŞİMDE GÜVENLİK2

BULUT BİLİŞİMDE GÜVENLİK2

Bulut Bilişimin en önemli ve soru işareti olan konularından birisi güvenliktir. IDC‟nin yaptığı bir çalışmaya göre bulut bilişim kullanımına geçiş sırasında yaşanılan en önemli çekince olarak güvenlik gösterilmektedir.

Hizmet Alınan Firmaların Güvenilirliği

Firmaların güvenlik kaygılarını gidermek amacıyla ilk inceleyecekleri nokta, hizmet alınacak firmanın sektörde edinmiş olduğu tecrübeler olacaktır. Hizmet verecek firmanın ne kadar süreden beri sektörde faaliyet gösterdiği ve bu süreçte ortaya çıkmış olan güvenlik sorunlarının durumu da incelenecek önemli konular olacaktır. Aynı zamanda, güvenlik problemleri oluşması durumunda, hizmet alan firma ile yapacağı işbirliği/bilgilendirme gibi parametreler de önemli olacaktır. Bunun dışında firmanın işletim sırasında kullandığı metodolojiler, ( ITIL, COBIT gibi.), takip ettiği regülasyonlar (ISO 9001, 27001-2, BS 25999 gibi.) ve elbette ki konularında uzman (CISSP,CEH,CISA,CCIE,GIAC vs. gibi sertifikasyonlara sahip) yetişmiş personel kaynağı da hizmet kalitesi açısından önemli göstergeler olacaktır.

Erişim ve Kimlik Denetimi

Hizmet alınan firmanın servislerine erişim sırasında mutlaka güvenli bir bağlantı yöntemi kullanılmalıdır. Bu erişimin, sadece hizmet alan kişi ya da kurum tarafından yapıldığından emin olunması için, aşağıdaki erişim kontrolü (authentication) teknolojilerinden (two factor – iki katmanlı kontrol- vs. gibi) bir veya birkaçı birden desteklenmelidir:


Kimlik Doğrulama (Authentication)

·     Bildiğiniz bir şey (Something you know) – şifre (password) gibi.

·    Sahip olduğunuz birşey (Something you have) – token anahtarlar gibi.

·    Sizin kimliğiniz (Something you are) – biyometrik kontroller, retina kontrolü gibi.

·    Bulunduğunuz yer (Someplace you are)– GPS sinyalleri ya da IP bazlı kontroller gibi.

·    Yetkilendirme (Authorization)

·    Firma tarafından kullanılan hesaplarda, hangi hesabın hangi kaynaklara erişebileceği dikkatle tanımlanmalıdır. RBAC(Role base Access control )

·    Hesap Verilebilirlik (Accountability)

·    Bulut (cloud) üzerindeki tüm hareketler kayıt altında olmalı ve olası soruşturmara yardım edebilmelidir. Gereğinde yasal delil olarak da kullanılabilecek şekilde toplanabilmelidir.

Erişilebilirlik

Bulut Bilişim hizmetlerinde alınan hizmetler, SLA‟ler (Service Level Agreement) ile güvence altına alınmaktadır. Örneğin hizmet alınan sunucuların ayakta kalma süresinin %99,99 olması vs. gibi. Özellikle yüksek erişilebilirlik gereksinimi içeren projelerde , “Felaket Önleme” (Disaster Recovery) servislerinin olup olmadığı kontrol edilmeli, ayrıca servis olarak veriliyorsa, alınan servis katmanları içerisinde bu servis tercih edilmelidir. Elbette hizmet sağlayıcı firmaların finansal durumları da alınacak hizmetin kesintisizliği ve kalitesi için belirleyici olacaktır.

Fiziksel Güvenlik

Bulut Bilişim sağlayıcısının veri merkezinde (Data Center) sahip oldukları fiziksel güvenlik sertifikaları (TIER 3-4 vs. gibi) ve güvenlik önlemleri (biyometrik kontroller, yanmaz duvar ve kapılar, 7x24 güvenlik, fiziksel bariyerler, sel-yangın önleme sistemleri, UPS sistemleri, soğutma sistemleri, alarm mekanizmaları ) incelenmeli, gerektiği durumlarda denetlenme opsiyonlarının olup olmadığı araştırılmalıdır.

Legal ve Operasyonel Güvenlik

Alınan hizmetlerin lisans durumları ve yasal yükümlülükler, sözleşmeler ile güvence altına alınmalıdır. Ülkemizde SPK, BDDK gibi kuruluşların yönergeleri ve yasal yükümlülükler, yine güncel yasalardan 5651 vs. gibi yönetmeliklerin sorumlulukları takip edilmelidir. Hizmet veren firmanın operasyonel hizmetlerde çalışan personelleri ile imzaladıkları NDA vs. gibi sözleşmeler sorgulanmalı ve personel özgeçmiş soruşturmaları yapılıp yapılmadığı eğer mümkünse bilgi/taahhüt olarak talep edilmelidir.

Veri ve Altyapı Güvenliği 

Özellikle PCI – DSS (Payment Card Industry – Data Security Standard) gibi regülasyonlara uyum zorunluluğu olan proje kaynaklarında, hizmet alınan firmanın yedekleme ve veri silme/yok etme biçimleri sorgulanmalıdır. Kullanımı biten verilerin imha edilme metodolojileri sorgulanmalı, mümkünse ayrı bir servis olarak alınabilmelidir. Firmanın entellektüel bilgisini ya da kurumsal önem içeren sunucuların verilerinin mutlaka bir şifreleme (encryption) algoritması ile saklanması, gerektiğinde servis olarak alınabilmesi sağlanmalıdır.
Hizmet veren firmanın ağ altyapısının 7x24 proaktif olarak izlendiğinden emin olunmalıdır. Eğer mümkünse o proaktif önlemlerin (DDOS koruma, FirewallSistemleri, IPS/IDS sistemleri, Anti-Malware sistemleri, Anormally Detection sistemleri vs. gibi) servis olarak da alınarak denetlenmesi, ya da raporlarının düzenli olarak görülebilmesi istenmelidir.

Ücretsiz En iyi 5 Bulut Depolama Uygulaması